امروزه مصرف بهینه انرژی یکی از اولویت های طراحی ساختمان های مسکونی، تجاری، صنعتی و دیگر واحدهای ساختمانی است. به منظور کاهش میزان مصرف سوخت و جلوگیری از هدر رفت گرما و سرما، از عایق ها و دیوارهای پیش ساختنه استفاده می گردد. ساندویچ پانل نیز یکی از طراحی های نوین جهت عایق بندی ساختمان ها به شمار می روند. از این عایق ها علاوه بر ساخت و سازهای بزرگ مسکونی و غیر مسکونی، می توان در ساخت اتاقک های کوچک و سردخانه ها نیز استفاده کرد. در مقاله پانل ساندویچی چیست قصد داریم دربارۀ این عایق، انواع آن ( نظیر سقفی و دیواری )، کاربرد و چگونگی طراحی ، نصب و اجرای آن صحبت کنیم.

آشنایی مقدماتی؛ ساندویچ پانل چیست ؟

پانل های ساندویچی یکی از طراحی های نوین در مصالح ساختمانی است که بیشتر به منظور عایق بندی حرارتی و صدا مورد استفاده قرار می گیرد. دلیل این نام گذاری، مربوط به شکل ظاهری آنهاست؛ که از نظر ظاهری شبیه به یک ساندویچ همبرگر هستند. هر ورقۀ این عایق از سه لایه تشکیل شده است. دو لایۀ بیرونی که باید جسمی سخت و محکم داشته باشد و لایۀ درونی که سبک بوده و نقش عایق را در پنل ایفا می کند. از ساندویچ پنل ها مواقعی استفاده می شود که به دیوارهای عایق، سبک، محکم و مقاوم در برابر خمش ها و فشارهای بالا نیاز پیدا شود. برای مثال ساخت سردخانه ها یکی از مکان هایی است که می توان از ساندویچ پنل ها استفاده برد. به طوری که امروزه طراحی های مخصوصی با عنوان ساندویچ پنل سردخانه ای نیز صورت گرفته و مورد استفاده صنعتی قرار می گیرد. در ساخت ساندویچ پنل های سردخانه ای معمولاً از عایق پلی یورتان کمک گرفته می شود. زیرا هم از نظر عایق بندی و هم از نظر سبکی و استحکام و هم از نظر سهولت استفاده، گزینۀ خوبی به شمار می رود.

انواع ساندویچ پانل

در این بخش از مقاله ساندویچ پانل چیست قصد داریم به انواع آن بپردازیم. پانل های ساندویچی را از چند نظر می توان دسته بندی کرد؛ دسته بندی اول مربوط به نوع طراحی آن است که به منظور نصب در دیوار و یا سقف مورد استفاده قرار می گیرد.

ساندویچ پانل های دیواری

از ساندویچ پانل های دیواری به منظور عایق بندی دیواره های ساختمانی، سوله ها، ساختمان های مسکونی و کارگاه ها استفاده می شود. همچنین در ساخت دیواره های سردخانه نیز پنل های دیواری مورد استفاده قرار می گیرند؛ که در این صورت ضخامت آن لازم است بیشتر از حد معمول باشد. پنل های دیواری معمولی بین دو تا چهار سانتیمتر ضخامت دارند. با این حال اگر نیاز به پنلی با ضخامت بیشتر باشد، می توان از پنل هایی با ضخامت ده تا پانزده سانتیمتری نیز استفاده کرد. در ساخت سردخانه ها با توجه به دمای سردخانه، از پنل هایی با ضخامت ده تا پانزده سانتیمتری بهره گرفته می شود.

ساندویچ پانل های سقفی

در طراحی های صورت گرفته به منظور عایق بندی سقف ها، باید نکات دیگری نیز لحاظ شود. از جمله هم پوشانی پنل ها و جلوگیری از ورود آب و رطوبت به محیط. مهم ترین تفاوت ساندویچ پانل های سقفی همین موضوع است. پنل های ساندویچی سقفی معمولاً ضخامتی بین دو تا ده سانتی متر دارند.

انواع ساندویچ پانل بر اساس مواد سازنده

در این قسمت از مقاله ساندویچ پانل چیست قصد داریم انواع این عایق را بر اساس مواد سازنده بررسی کنیم. علاوه بر دسته بندی صورت گرفتۀ بالا، پنل های ساندویچی را می توان بر اساس مواد سازندۀ آن ها نیز دسته بندی کرد که در این دسته بندی نیز می شود دو جزء متفاوت را در نظر گرفت. جزء اول، ورقه های بیرونی آن است.

جنس لایه های بیرونی

انتخاب جنس لایۀ بیرونی برای پنل ساندویچی با توجه به کاربرد آن صورت می گیرد. جنس لایه های بیرونی می تواند  از ورق، فویل، پلاستیک و یا حتی کاغذ انتخاب شود. آن چیزی که در این انتخاب اهمیت دارد، میزان مقاومت و استحکام لایۀ بیرونی است. زیرا این بخش از ساندویچ پانل پیوسته با آسیب های بیرونی در ارتباط بوده و ممکن است صدمه ببیند. آلوزینک، آلومینیوم و ورقه های فولاد ضد زنگ از انتخاب های صنعتی موجود است.

انتخاب آلوزینک به منظور پوشش بیرونی در ساخت سردخانه ها اولویت بالاتری دارد. آلوزینک یک آلیاژ فلزی است که از ترکیب آلومینیوم، روی و سیلیکون ساخته می شود. از آلومینیوم به منظور جلوگیری از خوردگی و اکسایش استفاده شده و روی نیز مقاومت ورقه را در برابر سایش و ضربه های بیرونی بالا می برد.

جنس لایه های درونی

لایۀ میانی ساندویچ پانل ها نقش عایق حرارتی را در ساختمان آن ایفا کرده و انتخاب آن با توجه به نیاز کاربر صورت می گیرد. امروزه از عایق های زیر به منظور طراحی این عایق ها استفاده می شود:

  • فوم پلی یورتان
  • فوم پلی ایزو سیونات
  • پلی استایرن سخت شده
  • انواع پشم شیشه، پشم سنگ و دیگر الیاف معدنی

در ساخت و طراحی سردخانه‌ها، معمولاً از فوم پلی یورتان استفاده می شود. پلی یورتان یک ترکیب پلیمری است که از ترکیب مواد شیمیایی پلی یول و ایزوسیونات به کمک کاتالیزورهای شیمیایی تولید می شود. فوم‌های پلی یورتان دارای خلل و فرج های ریز و پرتعدادی بوده و به همین خاطر از نظر حرارتی و سر و صدا عایق مناسبی به حساب می آید. به علاوه که فوم های پلی یورتان در برابر نفوذ رطوبت نیز مقاومت بالایی داشته و میزان جذب رطوبت در آن ها کمتر از یک درصد است. نکتۀ دیگر تحمل فشارهای بالا و همچنین ضد حریق بودن آن است.

پلی ایزوسیونات، پلیمر دیگری است که از نظر ساختاری شبیه پلی یورتان بوده، ولی از نظر عملکرد بهتر از پلی یورتان عمل می کند. پلی ایزوسیونات به خاطر ساختار مولکولی محکم تری که دارد، در برابر فشار و ضربه مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد. ضمن اینکه در برابر اشعه‌های فرابنفش و فروسرخ مقاوم بوده و ضد حریق نیز هست.

انتخاب فوم های شیمیایی نسبت به مواد معدنی اولویت بیشتری دارد؛ زیرا هم از نظر کارایی و هم از نظر قیمت مقرون به صرفه تر هستند. ضمن اینکه تولید این فوم ها راحت تر صورت می گیرد که برای شرکت های تولید کننده نیز گزینۀ بهتری است.

آشنایی با کاربرد های ساندویچ پانل

دربارۀ انواع مختلف ساندویچ پانل ها توضیح دادیم. همچنین گفتیم که مهم ترین دلیل تولید این عایق ها، ساخت دیواره های عایق بوده و این پنل ها به منظور جلوگیری از هدر رفت انرژی مورد استفاده قرار می گیرند. به خاطر وزن پایین تر و کارایی خوب، امروزه استفاده از پنل های ساندویچی بیشتر شده و در طراحی های متفاوتی از آن ها استفاده می شود و کاربرد دارند. از جمله ساخت سردخانه ها، اتاقک های قابل جا به جایی، سوله ها و انبارهای کوچک و بزرگ، عایق بندی ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی، ساخت اتاقک های ایزوله در محیط های بهداشتی مثل بیمارستان و دیگر استفاده های صنعتی.

پیشنهاد می شود این مقاله را نیز مطالعه کنید : سردخانه چیست؟

نصب و اجرای ساندویچ پانل

در این بخش از مقاله ساندویچ پانل چیست قصد داریم به موضوع نصب و اجرای آن بپردازیم. یکی دیگر از مزیت های پانل های ساندویچی نسبت به دیگر دیواره های عایق، سهولت نصب و طراحی آن است. ساندویچ پنل ها به منظورهای متفاوت و در اندازه های متفاوتی قابل تولید هستند. ضمن اینکه نصب دیواره های آن به سادگی نصب یک دیوار کاذب است و با رول پلاک امکان پذیر می شود. اجرای سقف های ساندویچی نیز به خاطر شکل طراحی صورت گرفته بسیار ساده است. البته در اجرای سقف این عایق لازم است آب بندی به طور کامل صورت گرفته و ورقه ها به گونه ای انتخاب شود که جلوی نفوذ آب به درون را بگیرد.

برای نصب ساندویچ پانل ها از تجهیزات اضافه ای نیز استفاده می شود. برای مثال نصب دیواره ها به کمک نبشی یا کرو صورت می گیرد. نبشی ها را می توان هم در درون اتاق و هم بیرون آن نصب کرد. ولی کرو تنها در بخش داخلی اتاق قابل استفاده است.

جهت جلوگیری از نشت و عایق بندی کامل همچنین در تقاطع های سه گوش ایجاد شده، از گوشه های کروی استفاده می شود.

جوینت ها نیز دیگر ابزار نصب و اجرای ساندویچ پانل ها هستند. اگر بخواهید چند دیواره را کنار هم قرار دهید، باید از جوینت استفاده کرد.

جمع بندی

پنل های ساندویچی به منظور عایق بندی حرارتی و جلوگیری از هدر رفت انرژی مورد استفاده قرار می گیرند. ساختمان ورقه های این عایق ها شبیه به یک ساندویچ همبرگر بوده و از دو لایۀ بیرونی و یک لایۀ درونی تشکیل شده است. جنس لایه های بیرونی معمولاً از آلیاژهای فلزی ساخته می شود و لایۀ درونی از جنس پلی یورتان یا الیاف معدنی است. از این عایق ها به منظور عایق بندی حرارتی در ساختمان ها و همچنین ساخت سردخانه ها می توان استفاده کرد. امیدواریم مقاله ساندویچ پانل چیست مورد پسندتان بوده باشد، در صورتیکه سوالی دارید از قسمت نظرات مطرح کنید.