سردخانهها یکی از مهمترین بخشهای صنایع کشاورزی و مواد غذایی هستند، چرا که توسط سردخانه میتوان مواد غذایی، میوهها و دیگر مواد فاسد شدنی را به مدت طولانی نگهداری کرد به طوری که کیفیت خود را از دست ندهند، نتیجه این کار کاهش دورریز صنایع کشاورزی و غذایی و همچنین در دسترس بودن انواع مواد خوراکی در طول سال خواهد بود. سردخانهها دارای انواع مختلفی هستند که در این مقاله قصد داریم در خصوص سردخانههای بالای صفر مطالبی ارائه کنیم.
جهت مشاوره رایگان + درخواست ساخت و تجهیز سردخانه بالای صفر طول ساعات کاری با شماره 02177683001 تماس بگیرید؛ همچنین میتوانید فرم زیر را تکمیل نموده تا کارشناسان ما در کوتاهترین زمان ممکن با شما تماس بگیرند. |
فهرست مطالب
- آشنایی اجمالی با سردخانه
- سردخانه بالای صفر؛ سیستمی کاربردی برای نگهداری از مواد غذایی
- سردخانه بالای صفر چیست؟
- سردخانه بالای صفر چه ویژگیهایی دارد؟
- سردخانه بالای صفر آمونیاکی
- سردخانه بالای صفر فریون
- مراحل ساخت سردخانه بالای صفر
- تجهیزات مورد نیاز برای ساخت سردخانه بالای صفر
- ساخت و نصب سردخانه بالای صفر با خدمات دی کول
- جمعبندی
آشنایی اجمالی با سردخانه
همان طور که میدانیم، بسیاری از مواد غذایی از جمله میوه، سبزیجات، گوشت قرمز، مرغ، ماهی و… سرعت فاسد شدن بالایی داشته و در صورتی که در دمای محیط نگهداری شوند، به زودی کیفیت بافت خود را از دست داده و دیگر قابل مصرف نخواهند بود. اما اگر این مواد در دمای مناسبی نگهداری شوند، کیفیت بافتشان کاهش پیدا نکرده و میتوان مدت نسبتاً طولانی آنها را سالم نگه داشت و سپس مصرف کرد.
ساخت سردخانه میوه یکی از آن موارد پر کاربردی است که در آن از دمای بالای صفر استفاده میشود. در این سردخانه ها می توان میوه هایی مثل پرتقال، سیب، خرما سایر میوه ها را نگهداری کرد. از طرفی برای برخی از سردخانه ها مثل نگهداری گوشت و مرغ، نیاز به سردخانه های زیر صفری است؛ برای آشنایی کامل با نگهداری گوشت، می توانید مقاله سردخانه گوشت را نیز مطالعه کنید.
به انبار مواد غذایی که دمای آن در یک نقطه مطلوب ثابت نگه داشته میشود تا از فاسد شدن مواد جلوگیری شود، سردخانه گفته میشود. سردخانهها با استفاده از تجهیزات مخصوص، دمای داخل خود را تا نقطه مطلوبی پایین آورده و در آن نقطه ثابت نگه میدارند، این دما متناسب با نوع محصول تنظیم میشود. به این ترتیب، محصولی که در داخل سردخانه وجود دارد، کیفیت خود را حفظ کرده و از فاسد شدن آن جلوگیری میشود.
اغلب سردخانهها برای کاهش دما و عمل سردسازی از سیستمی استفاده میکند که به سیستم تبرید تراکمی معرف است، البته برخی از سردخانهها از سیستم تبرید جذبی نیز استفاده میکنند. اصول کارکرد سردخانههایی که از سیستم تراکمی استفاده میکنند به یکدیگر شبیه است اما با توجه به حجم و ظرفیت برودتی از تجهیزات متفاوتی استفاده میکنند. به عنوان مثال یخچال فریزهای خانگی نیز از سیستم تبرید تراکمی بهره میبرند.
سردخانهها دارای دستهبندیهای مختلفی هستند. یکی از انواع دستهبندیهای سردخانه، بر حسب دمای آنهاست. به این ترتیب سردخانهها به دو دسته تقسیم میشوند:
- سردخانههای بالای صفر
- سردخانههای زیر صفر
منظور از دما، همان دمای مطلوب برای نگهداری محصول است، پس میتوان نتیجه گرفت که هر کدام از انواع سردخانههای بالای صفر و زیر صفر، کاربرد خاص خود را دارند.در ادامه با سردخانههای بالا صفری بیشتر آشنا خواهیم شد.
سردخانه بالای صفر؛ سیستمی کاربردی برای نگهداری از مواد غذایی
سردخانهها از جمله تجهیزات صنعتی هستند که در چند دهه اخیر کاربردهای فراوانی پیدا کردهاند. سردخانهها بهمنظور نگهداری از انواع اقلام فسادپذیر استفاده میشوند. بهطورکلی سردخانهها براساس دمای کار، در دو دسته سردخانههای بالای صفر و زیر صفر طبقهبندی میشوند. سردخانههای بالای صفر بیشتر برای نگهداری مواد غذایی، میوهجات و اقلام دارویی کاربرد دارند. ولی سردخانههای زیر صفر عموما برای نگهداری انواع فرآوردههای گوشتی استفاده میشوند. در این مطلب با سردخانه بالای صفر و تجهیزات موردنیاز برای ساخت آن آشنا میشویم.
سردخانه بالای صفر چیست؟
همان طور که اشاره شد، سردخانهها عمدتاً از سیکل تبرید تراکمی برای عمل سردسازی استفاده میکنند. سردخانههای بالای صفر نیز با استفاده از سیستم تراکمی، دمای محیط خود را چند درجه سانتیگراد بالاتر از صفر ثابت نگه میدارند. از سردخانه های بالای صفر برای نگهداری میوه، سبزیجات، دارو، برخی از انواع لبنیات و هر نوع محصولی که برای نگهداری آن به دمای زیر صفر نیاز نباشد استفاده میشود.
به عنوان مثال دمای مناسب برای نگهداری انار 3 تا 5 درجه سانتیگراد بالای صفر است، که در سردخانههای بالای صفری با این دما میشود تا 3 ماه آن را نگهداری کرد.
سیستم مورد استفاده در سردخانههای بالای صفر سیستم تبرید تراکمی است. این سیکل با استفاده از چهار مرحله، باعث تغییر حالت دادن یک سیال میشود که به مبرد معروف است، به این ترتیب گرمای داخل سردخانه به بیرون منتقل شده و دمای آن تا نقطه مطلوب پایین میآید.
چهار مرحله سیکل تبرید تراکمی عبارت است از:
- تراکم: در این مرحله مبرد توسط دستگاه کمپرسور، متراکم شده و فشار آن افزایش مییابد، به این ترتیب میتواند در دمای بالاتری تقطیر شود.
- چگالش: در مرحله دوم مبرد در کندانسور یا چگالنده، حرارت خود را از دست میدهد و تبدیل به مایع میشود. کندانسورهای سردخانههای بالای صفر معمولاً از نوع هوا خنک میباشند.
- انبساط: در سومین مرحله مایع مبرد توسط شیر انبساط، دچار افت فشار شده تا بتواند در دمای پایین (دمای سردخانه)، تبخیر شود.
- تبخیر: آخرین مرحله از سیکل در اواپراتور که داخل سردخانه نصب شده است، اتفاق میافتد، در اینجا مبرد حرارت موجود در سردخانه را جذب کرده و تبخیر میشود، به این ترتیب حرارت داخل سردخانه را به بیرون منتقل میکند.
این چهار مرحله به سیکل تبرید تراکمی معروف است، و همان طور که دیدیم، سردخانههایی که از این سیکل استفاده میکنند دارای چهار جزء اصلیاند:
- اواپراتور، که از نوع اواپراتور هوایی میباشد. اواپراتور سردخانه وظیفه دریافت گرما از محیط سردخانه برای سرد شدن آن را دارد.
- شیر انبساط، که میتواند از نوع ترموستاتیک یا برقی باشد
- کمپرسور، که معمولاً پیستونی است، ولی میتواند اسکرو یا اسکرال نیز باشد
- کندانسور، که عمدتاً از نوع کندانسور هوایی است. وظیفه کندانسور سردخانه تبدیل حالت گاز مبرد به مایع است است.
البته مبرد نیز نقش اساسی در تکمیل سیکل دارد، مبردهای مورد استفاده در سردخانههای بالای صفر یا از نوع فریونیاند یا آمونیاکی.
از مبرد آمونیاک در سردخانههای بالای صفری استفاده میشود، که دارای فضای بزرگ و حجم نگهداری محصول بالایی باشند. مبرد آمونیاک بسیار سمی و خطرناک میباشد.
مبردهای فریونی برای انواع سیستمها قابل استفاده هستند، که خود شامل مبردهای مختلفی میشوند. به عنوان مثال، یکی از پرکاربردترین گاز مبرد سردخانهها R22 میباشد، این گاز قدیمی علیرغم خواص حرارتی و ترمودینامیکی مناسب، به علت اثرات زیست محیطی مخربی که دارد، در کشورهای توسعه یافته ممنوع شده و گازهایی با اثرات زیست محیطی کمتر مانند R404، R407، R410 و … به عنوان جایگزین آن استفاده میشوند.
طراحی سردخانه بالای صفر به این ترتب است که ابتدا باید نوع محصول مشخص شود تا دمای مطلوب با توجه به استانداردهای نگهداری مواد غذایی در سردخانه بدست آید. سپس با توجه به حجم محصول و ابعاد سردخانه و همچنین شرایط آب و هوایی منطقه و دیگر مواردی که بر مقدار گرمای موجود تاثیر گذار است اقدام به محاسبه ظرفیت سردخانه میکنند.
با توجه به ظرفیت یا بار برودتی مورد نیاز سردخانه، کمپرسور، اواپراتور، کندانسور، شیر انبساط و دیگر قطعات و تجهیزات انتخاب میشوند. انتخاب تجهیزات باید به گونهای باشد که بتواند بار برودتی مورد نیاز را تامین کرده و دما را به نقطه مطلوب برساند.
جنس دیوارها و درب سردخانه نیز، از اهمیت ویژهای برخوردار است. جنس دیوارهای سردخانه باید به گونهای باشد تا حرارت را به داخل منتقل نکند، طراحی درب سردخانه نیز باید طوری باشد که همزمان با دسترسی آسان به داخل سردخانه از ورود حرارت به آن تا حد ممکن جلوگیری کند.
سردخانههای بالای صفر میتوانند به شکل ثابت، قابل حمل و یا کانکسی ساخته شوند، که این امر بستگی به نوع کاربرد و شرایط موجود دارد.
سردخانه بالای صفر چه ویژگیهایی دارد؟
سردخانههای بالای صفر در دمای بالای صفر کار میکنند که برای نگهداری از انواع میوهجات، سبزیها و لبنیات کاربرد دارند. برای طراحی سردخانه بالای صفر، ابتدا لازم است نوعی محصولی که قرار است در آن نگهداری شود دقیقا مشخص شود تا دمای مناسب سردخانه تعیین شود. در ادامه با مهمترین ویژگیهای سردخانه بالای صفر آشنا میشویم.
محصول | دمای نگهداری (C) | رطوبت (C) | مدت نگهداری |
شیر مایع پاستوریزه | 6- 4 | 75- 65 | 7 روز |
پنیر نگهداری بلند مدت | 1- 0 | 65 | 12 ماه |
پنیر نگهداری کوتاه مدت | 4 | 65 | 6 ماه |
تخم مرغ | 0تا 1.5- | 90- 85 | 6- 5 ماه |
قارچ | 0 | 90 | 14- 7 روز |
آجیل بی پوست | 10- 0 | 75- 65 | 12- 8 ماه |
آبمیوه | 1.5تا 1- | 6- 3 هفته | |
عسل | 10 | بیش از 1 سال | |
شکلات | 4- 0 | 70- 50 | بیش از 1 سال |
بدنه قابل شستشو و ضدزنگ سردخانه بالای صفر
شاسی این دستگاهها از قوطیهای به ابعاد 9×9 یا 12×12 ساخته میشود که همراه آن پایههای ورق روغنی به ضخامت سه تا پنج میل قرار دارد که دارای پوشش ضدزنگ میباشند. بدنه، سقف و دیگر بخشهای سردخانه بالای صفر از ساندویچپنلهای شش تا ده سانتیمتری ساخته میشوند. با توجه به جنس بدنه، سردخانه قابل شستشو است و همچنین برای اینکه تخلیه فاضلاب بهراحتی صورت بگیرد، بخش تخلیه در داخل کابین دستگاه تعبیه شده است.
نوع برق مصرفی سردخانه بالای صفر
برق مصرفی سردخانههای بالای صفر، از نوع سه فاز یا تک فاز است که البته بستگی به نوع نیاز مشتری و ابعاد دستگاه دارد. تابلوی برق تعبیه شده نیز از نوع تمام اتوماتیک است و در آن سنسور دمای بسیار حساسی تعبیه شده است.
سردخانه بالای صفر آمونیاکی
برای سردخانههایی با متراژ بالا که میزان محصولاتی که قرار است در آن نگهداری شود بالای 2500 تن است، از گاز آمونیاک استفاده میکنند. از آنجا که این گاز اثر سردکنندگی داشته و احتمال خفگی با آن وجود دارد؛ ازاینرو تنها افراد متخصص و کارآزموده میتوانند با تجهیزات خاصی در این سردخانهها کار کنند.
سردخانه بالای صفر فریون
این سیستم سردخانهای معمولا برای سردخانههای کوچک از جمله سردخانه ماشین کاربرد دارد که گاز آن بیبو و بیخطر است. برای انواع محصولات قابل فساد میتوان از این نوع سردخانه استفاده کرد و که کار با آن راحت است.
مراحل ساخت سردخانه بالای صفر
در ساخت انواع سردخانههای بالای صفر، تجهیزات مورداستفاده تا حدی متفاوت هستند. بنابراین بهتر است قبل از اقدام به ساخت سردخانه، برآورد دقیقی از هزینههای مربوط به تجهیزات مورد نیاز داشته باشید. در این مورد، مجموعه دی کول با بهرهمندی از تیمی از نیروهای متخصص میتواند شما را درزمینه ساخت سردخانه و محاسبه هزینههای مربوط به تجهیزات کمک کند. در ادامه با مراحل ساخت سردخانه بالای صفر آشنا میشویم.
مرحله اول ساخت سردخانه بالای صفر؛ نصب کابین
اولین مرحله ساخت سردخانه بالای صفر، نصب کابین است. عملیات نصب از چند روز تا چند ماه طول میکشد و مدتزمان نصب، بستگی به کاربرد سردخانه و ابعاد کابین دارد. برای مثال اگر قصد راهاندازی یک سردخانه بزرگ را داشته باشید، به تجهیزاتی مانند لیفتراک یا جرثقیل نیاز دارید. همچنین کار جابجایی و نصب کابین را باید به افراد متخصص بسپارید. اما در مورد سردخانههای کوچک، نصب کابین توسط تعداد کمی از افراد نیز امکانپذیر است.
مرحله دوم؛ نصب دیوارههای سردخانه بالای صفر
مرحله دوم نصب دیوارههای دستگاه است که از حساسیتهای خاصی برخوردار است. نکته قابلتوجه این است که باید از عمودی بودن پنلهای دیوارهها اطمینان حاصل کنید. فقط هم نمیتوان با چشم آن را تشخیص داد و بهتر است از متر لیزری یا یک تراز برای این کار استفاده کنید. در مورد ساخت سردخانههای بزرگ این حساسیت بیشتر است و تراز بودن پنل دیوارهها اهمیت زیادی دارد و در عملکرد دستگاه موثر است. به این منظور حتما از خدمات یک مرکز متخصص کمک بگیرید.
مرحله سوم؛ نصب سقف
این مرحله از دشوارترین مراحل ساخت سردخانه به شمار میآید. البته در مورد سردخانههای کوچک که ارتفاع کابین آنها کم است، نصب سقف سردخانه بالای صفر چندان مشکل نیست. اما در مورد سایر سردخانهها با ارتفاع کابین بالای شش متر، برای نصب پنلها به تجهیزاتی مانند لیفتراک نیاز دارید؛ همچنین این کار باید توسط افراد متخصص انجام شود.
مرحله چهارم؛ ساخت کف سردخانه
برای ساخت کف سردخانه بالای صفر معمولا ساندویچپنل یا یونولیت به کار میرود. البته در برخی موارد، کف سردخانه، کاشیکاری یا سنگکاری میشود. با استفاده از این روشها، سردخانه علاوه بر استحکام، جلوه زیبایی نیز پیدا میکند. یکی دیگر از شرایطی که هر سردخانه باید از آن برخوردار باشد، عایق بودن آن است که با کاشیکاری یا سنگکاری میتوان این هدف را محقق کرد. البته استفاده از کاشی یا سنگ در کف سردخانهها نسبت به دیگر متریالها کمی زمانبرتر است و همچنین هزینههای بیشتری هم روی دست شما میگذارد.
یکی از متریالهای بهصرفه برای عایقکاری کف سردخانهها، ورقهای آلومینیوم است. البته تنها مزیتی که این روش دارد همین بهصرفه بودن آن است. چراکه هراندازه هم در نصب ورقهای آلومینیوم دقت به خرج دهید، باز هم ممکن است بین ورقها درز وجود داشته باشد و بهطورکلی این ورقها نمیتوانند عایق چندان مناسبی باشند. یکی دیگر از رایجترین روشها برای عایقکاری کف سردخانه، استفاده از اپوکسی است که در مقایسه با ورقهای آلومینیوم، عایق مناسبتری به شمار میآید و البته جلوه زیبایی نیز دارد.
مرحله پنجم؛ نصب دربهای سردخانه
این مرحله نیز جزو حساسترین مراحل راهاندازی سردخانه بالای صفر به شمار میآید. چراکه اگر درب سردخانه بهدرستی نصب نشود و تراز نباشد، درب کامل بسته نخواهد شد و در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد میشود. همچنین عایقکاری درزهای درب سردخانه اهمیت بالایی دارد و نباید منفذی برای ورود هوا به سردخانه وجود داشته باشد، در غیر این صورت دمای سردخانه به هم میخورد. از آنجا که درب سردخانهها هر روز بهدفعات باز و بسته میشود و نیروی زیادی نیز بر آن وارد میشود. درب باید از استحکام کافی برخوردار باشد و درنتیجه در آن از متریال مناسبی استفاده شود.
مرحله ششم ساخت سردخانه بالای صفر
چسبکاری وعایقکاری سردخانه نیز دارای اهمیت است و نباید آن را نادیده گرفت. اگر شما مراحل قبلی را بهخوبی پیش برده باشید، اما عایقکاری و چسب کاری دستگاه را جدی نگیرید، سردخانه نمیتواند عملکرد مناسبی داشته باشد. درصورتیکه درزها بهخوبی عایقکاری نشوند، دمای سردخانه دچار نوسان خواهد شد. به این ترتیب، چون دمای سردخانه به دمای مطلوب نمیرسد، کمپرسور و دیگر تجهیزات سردخانه بالای صفر باید فشار زیادی را تحمل کنند که این موضوع سبب استهلاک دستگاه شده و عمر آن را کاهش میدهد.
تجهیزات مورد نیاز برای ساخت سردخانه بالای صفر
بعد از اینکه مراحل ساخت سردخانه به اتمام رسید، برای اینکه سردخانه عملکرد استانداردی داشته باشد، باید یک سری از تجهیزات مورد نیاز را تامین کرد. از جمله تجهیزات سردخانه بالای صفر میتوان به کمپرسور، کندانسور و تابلوی برق اشاره کرد. در ادامه به کارکرد هریک از این تجهیزات آشنا میشویم.
کمپرسور؛ قلب تپنده سردخانه
یکی از تجهیزات مورد استفاده ر سردخانه بالای صفر، کمپرسور است. کارکرد این قطعه، متراکم سازی گاز مبرد است. با متراکم شدن گاز، فشار و دمای آن افزایش مییابد. کمپرسور از قطعاتی مانند الکتروموتور، اویل کولر، اویل سپراتور و پمپ روغن تشکیل میشود. برای خرید کمپرسور سردخانه مناسب، پیشنهاد میکنیم حتما از مشاور با تجربه زاهنمایی بگیرید.
کندانسور؛ خنک کننده گاز مبرد
کندانسور وظیفه خنکسازی گاز مبرد را برعهده دارد که در اثر کارکردن کمپرسور گرم شده است. کندانسورها از لحاظ اینکه در چه دستگاهی به کار گرفته شوند، انواع مختلفی دارند که از جمله آنها کندانسور هوایی، آبی و تبخیری هستند.
اوپراتور؛ مبدل مایع مبرد به گاز
اواپراتور با تبدیل مایع مبرد به گاز، محیط را خنک میکند. اواپراتورها در دو نوع کویلی پره دار و کویلی بدون پره تولید میشوند. بهطورکلی باید توجه داشت که بار سرمایشی سردخانه همراه با موادی که درون آن نگهداری میشوند، باید برابر با بار سرمایشی اوپراتور باشد.
تابلو برق سردخانه بالای صفر
از مهمترین تجهیزات مورداستفاده در سردخانه بالای صفر، تابلو برق است. کارکرد تابلو برق، کنترل برق بخشهای مختلف سردخانه است تابلو برق از بخشهایی از جمله الکتروموتور، الکتروپمپ روغن، الکتروفن، الکتروپمپ آب و فنهای اواپراتور تشکیل میشود.
ساخت و نصب سردخانه بالای صفر با خدمات دی کول
سردخانه فضایی ایزوله را در اختیار شما میگذارد که دمای داخل آن پایینتر از دمای محیط اطراف است. سردخانه بالای صفر یکی از انواع سردخانه است که برای نگهداری انواع مواد غذایی فسادپذیر و اقلام دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. هر ماده شرایط نگهداری متفاوتی دارد و در دمای خاصی نگهداری میشود. از این رو پیش از ساخت سردخانه باید نوع محصولی را که میخواهید در آن نگه دارید، تعیین کنید تا دمای مناسب برای سردخانه مشخص شود. آنچه دارای اهمیت قابلتوجه است، طراحی مناسب و انتخاب بهترین تجهیزات برای ساخت سردخانه است. شرکت دی کول با بهرهمندی از تیمی از کارکنان متخصص آمادگی دارد تمامی مراحل ساخت و نصب سردخانه بالای صفر را به انجام برساند. پس اگر به دنبال یک شرکت مطمئن و حرفهای هستید، کار خود را به ما بسپارید.
جمعبندی
سردخانهها بر حسب دمای نگهداری محصول به دو دسته بالای صفر و زیر صفر تقسیم میشوند. در این مقاله با سردخانههای بالای صفری، تجهیزات مورد استفاده در آنها، موارد کاربردشان و انواع انها آشنا شدیم. شما میتوایند جهت مشاروه در خصوص طراحی و احداث سردخانههای بالای صفری و زیر صفری با مشاورین گروه صنعتی دی در تماس باشید.