علائم خرابی رله استارت یخچال

یخچال و یخچال فریزرهای خانگی برای خنک‌ سازی، از سیکل تبرید تراکمی استفاده می‌کنند. در این سیکل کمپرسور یکی از چهار قطعه اصلی می‌باشد،‌ که به وسیله جریان برق مبرد را فشرده و در مسیر سیکل حرکت می‌دهد. کمپرسور شمال تجهیزات مختلفی جهت کنترل است که یکی از این تجهیزات رله استارت می‌باشد که در این مقاله قصد داریم با آن آشنا شویم.

کمپرسور یخچال

همان طور که می ‌دانیم در سیکل تبرید تراکمی برای خنک کردن یخچال استفاده می‌شود. در این سیکل گاز مبرد توسط کمپرسور متراکم شده و فشار آن افزایش می‌یابد دلیل این کار آن است که دمای تقطیر مبرد رابطه مستقیم با فشار آن دارد لذا افزایش فشار باعث می‌شود مبرد بتواند در دمای بالاتری تقطیر شود. هم‌چنین کمپرسور به مبرد کمک می‌کند که در مسیر سیکل جریان داشته باشد و از میان قطعات و تجهیزات مختلف از جمله کندانسور، اواپراتور، شیر انبساط و همچین انواع فیلتر ها و… عبور کند.
کمپرسور بنا بر طراحی خود با استفاده از جریان برق اقدام به فشرده سازی مبرد می‌کند، لذا لازم است ادوات مخصوص ، جریان برق ورودی به کمپرسور را کنترل کنند. برای کنترل جریان برق می توان از انوع رله استفاده کرد. در کمپرسور یخچال برای کنترل استارت، از رله استارت استفاده می‌شود.

رله استارت

رله استارت یخچال قطعه‌ای است که روشن و خاموش شدن کمپرسور را کنترل می‌کند. همان طور که می‌دانید کمپرسور یا همان موتور یخچال، دائماً در حال کار کردن نیست، بلکه هنگامی که دما تا نقطه مد نظر پایین بیاید خاموش شده و سپس با افزایش دما مجدداً روشن می‌شود. کار رله استارت ایجاد جریان برق لازم برای استارت زدن و شروع به کار موتور یخچال است.

رله استارت یخچال یک کلید الکترومغناطیسی است، که با جریان برق کمی فعال می شود. رله متشکل است از یک سیم پیچ که وقتی جریان برق از آن عبور می‌کند، خاصیت مغناطیسی پیدا کرده و کنتاکت فلزی را جذب می‌کند و باعث اتصال جریان برق و عبور انرژی به سمت دیگر کلید می‌شود و در صورت قطع توان ورودی کلید نیز قطع می‌شود. به همین رله استارت یخچال کلید مغناطیسی نیز نامیده می‌شود.

اما رله از کجا می‌داند که در چه موقع جریان را قطع ویا وصل کند؟ این کار بر عهده ترموستات داخل یخچال است. هنگامی که دمای داخل یخچال از دمای تنظیم شده بالاتر می رود، ترموستات یک سیگنال الکتریکی به رله می‌فرستد تا کمپرسور روشن شود. هنگامی که دما تا نقطه تنظیم شده پایین می‌آید دستور قطع جریان الکتریکی فرستاده می‌شود.

رله استارت یخچال علاوه‌بر کنترل روشن و خاموش شدن موتور، وظایف دیگری همچون، کنترل ولتاژ و جریان الکتریکیرا نیز بر‌عهده دارد.

خرابی رله استارت

سلامت رله استارت کمپرسور، رابطه مستقیم با صحت عمل‌کرد یخچال دارد. در بسیار از موارد با خرابی رله، کمپرسور از کار می‌افتد و کاربر گمان می‌کند که کمپرسور یخچال خراب شده است و نیاز به تعویض آن وجود دارد. تعویض کمپرسور هم بسیار هزینه بر است. در صورتی که مشکل در رله یخچال است که در صورت تشخیص درست،‌می‌توان با هزینه کمی مشکل را رفع کرد.

نشانه‌های خرابی رله استارت یخچال:

گرم شدن یخچال

اگر کمپرسور به درستی کار نکند، دمای یخچال بیشتر از میزان تنظیم شده خواهد بود، که حتی این عامل ممکن است باعث فاسد شدن مواد غذایی داخل یخچال شود. این عامل می‌تواند دو دلیل داشته باشد یکی خرابی کمپرسور و دیگری خرابی رله استارت. اگر کمپرسور اصلا استارت نمی خورد و صدای وزوز از کمپرسور شنیده می‌شود. به احتمال زیاد مشکل خود موتور است. اما اگر این صدا شنیده نمی‌شود می تواند نشانه خوب کار نکردن رله باشد، یعنی رله ضعیف عمل کرده و جریان ورودی آن مناسب نیست.

شنیدن صدای کلیک

هر بار که رله استارت برای شروع کار موتور یخچال کنتاکت می‌کند، صدای کلیک از آن شنیده می‌شود. اما اگر کمپرسور روشن نشود رله مجدداُ تلاش می‌کند و این صدا به طور متناوب شنیده خواهد شد. شنیدن صدای کلیک به صورت متناوب از یخچال می‌تواند نشان از رله استارت معیوب باشد.

تست رله استارت یخچال

در صورتی که نشانه‌های خرابی رله استارت در یخچال وجود داشته باشد، می‌توان با تست کردن از خرابی آن اطمینان پیدا کرد و با تعویض رله از هزینه هنگفت تعویض کمپرسور پیش‌گیری کرد.

ابتدا یخچال را از برق کشیده و آن را از جای خود خارج کنید. قسمت پشت یخچال، جایی که کمپرسور در آن قرار می‌گیرد را باز کنید. رله جعبه‌ای است که در نزدیکی کمپرسور قرار دارد و سیم‌هایی به آن متصل‌اند. برای اطمینان قبل جدا کردن رله از نحوه قرار گرفتن و سیم کشی آن عکس بگیرید تا در هنگام نصب دوباره، به مشکل برنخورید. رله استارت را توسط یک اهم‌متر یا مولتی‌متر تست کنید.

مقدار مقاومت پایه‌های رله (اهم آن‌ها) را به صورت دو به دو اندازه‌گیری کنید، تنها یک جفت ازین پایه‌ها باید مقاومت داشته باشند. ( در حدود ۱۰ الی ۱۰۰ اهم )

رله‌ها معمولاً سه پایه دارند، با نام های L ، M و S علامت گذاری شده‌اند. برای تست آن‌ها اهم متر را روی پایه های M و S قرار دهید، مقدار صفر باید نمایش داده شود. در حالی که اهم‌متر هنوز به پایه ها متصل است رله را برگردانید یک صدای کلیک باید شنیده شده و مقدار بی‌نهایت روی اهم متر نمایش داده شود. این عمل را بین پایه های L و S نیز تکرار کنید همین نتیجه را بایستی بگیرید. حال بین پایه های L و M این کار را انجام دهید این بار در هردو حالت باید مقدار صفر خوانده شود. در صورت اطمینان از خراب بودن رله، با توجه به مدل و شماره آن آن را با یک رله جدید تعویض کنید.

بدون استفاده از اداوات الکترونیکی و تنها به صورت دیداری نیز می‌توان رله استات را بررسی کرد. زنگ‌زدگی و خوردگی در پایه های رله، نشان از عیب در کارکرد آن دارد. در برخی موارد تنها با تمیز کردن مشکل برطرف می‌شود، اما اکثراً نیاز به تعویض آن وجود دارد. در رله های حالت جامد پس از جدا کردن از کمپرسور، آن را تکان دهید، اگر صدای تق تق شنیده شد یعنی رله سوخته است.

برخی مدل های جدید یخچال، از بردهای الکترونیکی برای کنترل کمپرسور استفاده می‌کنند، که تست آنها به مراتب پیچیده‌تر است.در هر حال اگر تخصصی در این زمینه ندارید توصیه می‌شود برای جلوگیری از هرگونه خسارت از تعمیرکاران متخصص کمک بگیرید.

جمع بندی

در این مقاله با قطعه رله استارت در کمپرسور‌های یخچال و هم‌چنین با نحوه تست آن‌ها آشنا شدیم. باز هم تاکیید می‌شود که این مطالب صرفاً جهت اطلاعات شماست. در صورتی که تخصص و مهارت لازم را برای تست و تعمیر اداوات الکترونیکی ندارد بهتر است جهت پیش‌گیری از هر گونه مشکل با تعمیرکاران متخصص مشورت کنید. امیدورایم این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد.