یخچال فریزر های خانگی از مجموعه ای از ادوات الکتریکی و مکانیکی ساخته شده که بر مبنای سیکل تبرید تراکمی حرارت داخل یخچال را به بیرون منتقل می کند تا فضای داخلی در یک دمای مطلوب شرایط مناسبی برای نگهداری مواد غذایی را فراهم آورد. اما در صورت بروز مشکل در این اداوات، عملکرد یخچال مختل شده و امکان دارد که باعث فاسد شدن مواد غذایی شود.
در این مقاله قصد داریم با عیوبی که ممکن است برای یخچال فریز خانگی پیش بیاید آشنا شودیم، البته این موارد صرفاً جهت اطلاع بوده و تشخیص دقیق عیب و رفع آن به روش مناسب نیازمند تخصص و تجربه است، پس توصیه می شود حتماً از یک تعمیرکار مجرب کمک بگیرید.
هنگامی که مشکلی در یخچال خانگی پیش می آید اولین قدم تشخیص صحیح عیب است، این کار با بررسی دقیق نشانه های عیب انجام می شود که در ادامه آنها را بررسی می کنیم. عیوب یخچال به دو دسته مکانیکی و برقی تقسیم می شوند.
عیوب آشکار مکانیکی
کمبود گاز یخچال
نشانه ها:
- وجود برفک
- کمپرسور به طور ممتد کار می کند .
- یخچال سرمای خود را از دست میدهد
- آمپر دستگاه کم می شود
- گرد و خاک ، چربی بر روی مدار لوله کشی دیده می شود
راه حل:
در ابتدا با دستگاههای مخصوص نشت یابی، محل نشتی را پیداو آن را برطرف نمایید. سپس مجدداً گاز سیستم را شارژ کنید.
ازدیاد گاز یخچال
نشانه ها:
- لوله مکش سیستم تا کمپرسور برفک می زند
- آمپر زیاد می شود
- فشار تخلیه زیاد می شود
- هنگام روشن شدن دستگاه ، مدت زمان زیادی میگذرد تا کمپرسور روشن شود
- صدای کمپرسور زیاد است
راه حل:
مقداری از حجم گاز یخچال را کم کنید.
گرفتگی لوله مویین
نشانه ها:
- برفک اواپراتور ذوب می شود
- لوله مویین و فیلتر درایر سرد می شوند به طوری که رطوبت روی آنها می نشیند
- فشار مکش کاهش می یابد
- قسمت ابتدایی کندانسور گرم می شود
- کمپرسور با صدایی ضعیف کار می کند
راه حل: گاز را از سیستم تخلیه، سپس فیلتر درایر را عوض کنید و مجدداً سیستم را راه اندازی کنید، اگر جرم گرفتگی وجود داشته باشد، لوله مویین نیز یابد تعویض شود.
کمپسور درست کار نمی کند
نشانه ها:
- بعد از خاموش شدن کمپرسور، لوله مکش سیستم به سرعت گرم می شود .
- فشار مکش زیاد است
- یخچال قردت سرد کنندگی ندارد
- صدای کار کردن کمپرسور طبیعی نیست (وجود صدای تق تق و … در کمپرسور)
علت این موضوع آن است که کمپرسور به دلیل گشادشدن سیلندر یا بر اثر جرم ویا از آب بندنبودن سوپاپ ها ضعیف شده است.
راه حل: تعویض و یا تعمیر اصولی کمپرسور
کمپرسور کار نمی کند
نشانه ها:
- کمپرسور راه اندازی نمی شود
- کمپرسور صدای وزه می دهد
- کمپرسور اورلود می کند
علت این مشکل گیرباژ کردن کمپرسرو است، قسمتهای متحرک کمپرسور مثل پیستون، روتور یا میل لنگ بر اثر جرم و یا شکسته شدن قطعه ای قفل شده اند و حرکت نمی کنند.
راه حل: تعویض و یا تعمیر اصولی کمپرسور
کندانسور درست کار نمی کند
نشانه ها:
- فشار تخلیه بالاست.
- درجه حرارت لوله تخلیه بالاست
- صدای فن موتور ضعیف است و یا به طور کلی قطع می شود
- از سرمای یخچال کم می شود
دلیل وجود این موارد از عدم کارکرد صحیح کندانسور است. که می تواند به دلیل مشکل در فن کندانسور و یا عدم وجود فضای کافی در پشت یخچال باشد.
راه حل: تعمیر فن کندانسور، افزایش فاصله یخچال تا دیوار
مشکل در لوله تخلیه کمپرسور
نشانه ها:
- کمپرسور کار می کند ولی یخچال سرد نمی شود
- فشار قسمت تخلیه به شدت افت میکند .
- فشار سمت تخلیه و مکش تقریباً یکی می شود .
- لوله تخلیه کمپرسور به اندازه دمای محیط سرد می شود .
دلیلی این مورد آن است که لوله تخلیه کمپرسور، از داخل پوسته کمپرسور شکسته شده است.
راه حل: تعویض و یا تعمیر اصولی کمپرسور
وجود مشکل در درب یخچال
نشانه ها:
- سرمای یخچال کم می شود
- کمپرسور یکسره کار می کند
- یخچال برفک می زند
راه حل: در یخچال را بیش از اندازه باز نگاه ندارید یا چنانچه نیاز به تعویض لاستیک داشت ، آن را عوض کنید. لازم به ذکر است در برخی موارد برای حمل و نقل، اقدام به باز کردن درب یخچال می کند و سپس بعد از مستقر کردن آن در محل جدید درب را نصب می کنند، که ممکن است این کار به طور صحیح انجام نشود و درب نیاز به رگلاژ شدن داشته باشد.
عیب در کانال هوا
نشانه ها:
- درجه حرارت قسمت یخچال بالا می باشد
- درجه حرارت قسمت فریزر طبیعی است
دلیل این مورد گرفتگی کانال هوا، بسته بودن دریچه تنظیم کانال هوا، آب بند نبودن کانال هوا، و یا خرابی دریچه تنظیم کانال هوا است.
راه حل: تعمیر کانال هوا.
عدم تخلیه آب دیفراست
نشانه ها:
- اواپراتور برفک می زند
- صفحه جلویی اواپراتور یخ می زند
- زمان دیفراست، آب از لوله تخلیه خارج نمی شود
راه حل: آب ذوب برفک (دیفراست) تخلیه نمی شود، مدار تخلیه آب را تمیز کنید.
عیوب الکتریکی یخچال
گاهی پیش می آید که تکنسینی به دلیل عدم آگاهی و تبحر اقدام به تعویض قسمتهای اصلی یخچال می نماید؛ در حالیکه عیب در قسمتهای برقی بوده است، که نه تنها عیب برطرف نمی شود بلکه هزینه نیز بر دست مشتری می گذارد.
برای مثال، ممکن است کمپرسور دستگاه، صدای وزوز دهد ولی به کار نیفتد و تعمیرکار دلیل را خرابی یا گریپاژ موتور تشخیص دهد و اقدام به تعویض آن نماید، در حالی که عیب در مدار خارجی کمپرسور مثل رله، خازن یا افت ولتاژ بوده است. بنابراین قطعه مشکوک را با اهم متر یا مولی متر آزمایش نمایید تا از صحت این قسمت اطمینان حاصل کنید .
روشن نشدن یخچال
علت 1: پریز برق ندارد، دوشاخه یا سیم رابط معیوب است
پس از کنترل برق پریز، دوشاخه و سیم رابط را به این شکل آزمایش کنید. توسط یک سیم دو قطب دو شاخه را به یکدیگر مرتبط ساخته و در حالی که ورودی کابل را از مدار یخچال باز نموده‌اید، واهممتر را به آنها متصل نمایید در صورت عدم انحراف عقربه، سیم رابط و دوشاخه را که معمولا به شکل یک پارچه تولید می‌شود تعویض می‌کنید.
علت 2: ترموستات معیوب است
با بررسی مدار الکتریکی یخچال، ورودی و خروجی ترموستات را به آرامی از آن جدا کنید و با اتصال اهم‌متر به آن ولوم را به چپ و راست بچرخانید تا صدای قطع و وصل کلید ترموستات شنیده شود. اگر با وصل کلید، عقربه اهم متر به طرف صفر و با قطع کلید، عقربه به طرف بی‌نهایت باز گردد، عیب از ترموستات نیست. در غیر این صورت ترموستات باید تعمیر شود، اگر ترموستات تعمیر نمی‌شود آن را تعویض کنید تا یخچال شروع بکار کند.
علت 3: اورلود معیوب است
جایگاه اورلود معمولاً سر راه نول مشترک کمپرسور است و اگر پلاتین‌های داخلش در حالت عادی متصل نباشند به موتور الکتریکی کمپرسور برق نمی‌رسد و کمپرسور کار نخواهد مرد. اتصال پلاتین‌های اورلود را توسط اهم‌متر در حالی که کمپرسور از برق جدا شده، مورد بررسی قرار دهید.اگر این پلاتین‌ها به یکدیگر متصل نیستند، اورلود را با نوع مشابه خودش تعویض نمایید. معمولا بر روی اورلود کد مخصوصی ذکر می‌شود که در اصل بیانگر جریان نامی اورلود است. اگر به مورد مذکور توجه نشود و اورلود جدید دارای جریانی کم‌تر از جریان نامی اورلود قبلی باشد، به محض اتصال برق به کمپرسور، جریان الکتریکی قطع می‌شود.
کار نکردن سیستم اتوماتیک
علت 1: لوله بلو از جای خود خارج شده است
دست قرار گرفتن لوله بلو در جایگاهش بسیار مهم است. اگر به دلیل جابجایی یخچال و یا ذوب برفک و مواردی از این دست، لوله بلو از بدنه اواپریتور جدا شود اتومات یخچال با تاخیر و یا در بعضی موارد به صورت کلی قطع می شود.
علت 2: کنتاکت‌های ترموستات به یکدیگر جوش خورده‌اند
بعضی اوقات بر اثر کار مداوم سطح پلاتین‌های اصلی، کلید ترموستات فرسوده شده و به یکدیگر اتصال می‌یابند. برای پی بردن به این مشکل اتومات را در حالی که یخچال روشن است به طرف خلاف عقربه ساعت و یا به عبارت دیگر به طرف صفر بچرخانید. اگر یخچال خاموش شد کلید ترموستات (اتومات) سالم است در غیر این صورت اگر تغییر حالت در کار ترموستات مشاهده نشد قطعا پلاتین‌ها به یکدیگر چسبیده‌اند.
وجود رطوبت بر روی اواپراتور
علت 1: ترموستات تنظیم نیست
بسیار دهده می‌شود که به سبب تنظیم نامناسب ترموستات و یا ضعیف شدن فنر زیر اهرم کلید، مدت توقف ترموستات افزایش یافته و بواسطه افزایش دما در اواپراتور، برفک‌ها ذوب شده و شاهد ریزش قطرات آب خواهیم بود. لذا لازم است با حرکت بسیار ملایم پیچ تنظیم در جهت عقربه‌های ساعت، مدت توقف ترموستات را کاهش دهیم این عمل نیاز به تبحر فراوانی دارد.
بی وقفه کار کردن کمپرسور و عدم سرمایش کافی
علت: فن معیوب شده است
با رعایت نکات ایمنی، سیم‌های رابط فن را جدا نموده و توسط کابل دیگری ولتاژ ۲۲۰ ولت را مستقیما به آن اعمال کنید. اگر فن شروع بکار کرد. نتیجه می‌شود که برق به فن نمی‌رسد. مشکل را بر رسی نمایید. اگر فن عکس العملی نشان نداد آن را از شاسی جدا نموده و مشکل خود فن را رفع نمایید.
شنیده شدن صدای غیر عادی و از کار افتادن یخچال
علت 1: برق ضعیف است
اگر یخچال در طول روز شروع بکار خوبی داشته اما در ساعات اولیه شب کمپرسور قادر به حرکت نیست، مشکل از ضعیف بودن برق است. می‌توانید با استفاده از اهم متر یا مولتی متر، مقدار اختلاف ولتاژ را اندازه‌گیری نماید.
علت 2: اورلود خراب است
اگر مشکل مذکور در تمام ساعات شبانه‌روز مشاهده شده، و در روز مقدار برق در اندازه‌گیری با ولت‌متر طبیعی باشد. یکی از دلایل خرابی اورلود است. ساده‌ترین راه جهت اطمینان آن است که اورلود را از مدار الکتریکی یخچال خارج نموده و بر سر راه مدار یخچال یک مولتی متر قرار دهید.
علت3 : موتور نیم سوز شده است
اگر در آزمایشی اندازه‌گیری جریان بدون اورلود به دریافت جریان اضافی توسط کمپرسور برخورد نمودید، یکی از علل آن می‌تواند اتصال حلقه یا اتصال کلاف در سیم پیچ‌های استاتور آن باشد. به استاتوری که دچار مشکل مذکور شده، اصطلاحاً استاتور نیم‌سوز می‌گویند. استاتور مذکور می‌بایست مجدداً سیمپیچی شود.
جمع بندی
در این مقاله به تشریح مشکلات معمول در یخچال ها و یخچال فریز های خانگی پرداختیم و روش تشخیص و رفع هر کدام را توضیح دادیم. البته برای آنکه تعمیر یخچال به بهترین شکل انجام شود نیاز به تخصص و مهارت دارد لذا قویاً توصیه می شود در صورتی که تخصص لازم را ندارید، از اقدامات خود سرانه پرهیز کرده و از تعمیر کار مجرب کمک بخواهید. در غیر این صورت ممکن است خسارات جبران ناپذیری وارد شود.
